Giúp việc gia đình đang bước vào thời đại số hóa với lượng cầu lớn hơn cung gấp nhiều lần. Theo con số thống kê của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, đến năm 2025 sẽ cần đến 550.000 lao động giúp việc gia đình. Một con số khủng cho thấy nhu cầu về lao động đang ngày càng lên cao, trong khi đó nguồn lực thiếu hụt trở thành một bài toán khó cần phải giải quyết trong thời gian tới.
Một số điểm lớn như Thành phố Hà Nội hay Hồ Chí Minh nhu cầu thuê người giúp việc chưa bao giờ hạ nhiệt. Theo Trung tâm Quốc gia Dự báo và Thông tin thị trường Lao động, đến năm 2025 Việt Nam sẽ cần đến 550.000 lao động giúp việc nhà, riêng ở TP.HCM cần 10.000 lao động giúp việc nhà mỗi năm. Tuy nhiên, hiện Thành phố mới chỉ đáp ứng được 3.000 người, dẫn đến sự thiếu hụt lớn về nguồn cung.
Giúp việc gia đình đang bước vào thời đại số hóa
Nghề giúp việc tuy không đòi hỏi chuyên môn cao, nhưng tính chuyên cần đặc biệt là thái độ làm việc của người giúp việc luôn được đề cao. Thế nhưng, thị trường lao động lại chưa có một quy chuẩn nào để “thể chế hóa” tất cả các yêu cầu giữa người giúp việc và gia chủ. Một nữ doanh nhân tại quận Bình Thạnh, Hồ Chí Minh, cho biết: “Vào những dịp cuối năm, tôi thuê một cô giúp việc ở quê, nhưng do khác nhau về lối sống nên tôi đã phải mất gần 1 tháng để hướng dẫn chị sử dụng các thiết bị ở trong nhà. Trong khí đó, lối sống tự phát của người giúp việc làm tôi không thích, chưa đúng chuẩn mực.
Thật vậy, xét về quy chuẩn thì không có một người giúp việc nào được đào tạo một cách bài bản, phải làm những công việc “a,b,c” như thế nào. Đa phần họ làm theo thói quen, mà những thứ đã là thói quen thì rất khó sửa. Chính vì vậy, hàng loạt các Trung tâm giúp việc mọc lên đã vô hình chung gỡ được nút thắt trong lòng gia chủ.
Ban đầu, một số nhà đầu tư cung cấp phần mềm ứng dụng trên điện thoại để người thuê đặt dịch vụ như Viecnha.vn, Taske.me, JupViec.vn nhưng cũng không mấy hiệu quả. Việc tuyển người giúp việc qua Trung tâm sẽ tạo được độ uy tín hơn bởi văn bản pháp chế được quy định rõ ràng bằng những bản hợp đồng, được tranning đầy đủ về những kỹ năng cơ bản của một người giúp việc cần phải có.
Theo Trung tâm giúp việc 88, “Việt Nam là thị trường lớn đối với lĩnh vực giúp việc gia đình, trong khi nguồn nhân lực nhàn rỗi thì rất nhiều. Tuy nhiên, thị trường giúp việc ở Việt Nam còn khá mới và chưa chuyên nghiệp được như Singapore hay Philippines”.
Theo nghiên cứu của Trung tâm Quốc gia Dự báo và Thông tin thị trường lao động, có đến 42,5% phụ nữ ở các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa có nhu cầu tìm công việc giúp việc nhà. Mảng đào tạo nghề trong lĩnh vực này cũng khá cao; có 80,7% lao động tiềm năng cho rằng cần dạy kiến thức, kỹ năng cho người lao động; 71% người được hỏi có nhu cầu tham gia các lớp dạy kiến thức, kỹ năng.
Thực tế, Việt Nam vẫn chưa có những quy định và tiêu chuẩn để thúc đẩy dịch vụ này phát triển. Như Singapore, chẳng hạn, quy định gia chủ không được bạo hành hoặc bóc lột người lao động, ngay cả việc cho ngủ đất cũng không được chấp nhận.
Việc kinh doanh lĩnh vực này cũng có không ít khó khăn. Hiện người lao động vẫn còn tâm lý “thích thì làm, thích thì nghỉ”. Trong khi đó, sự kỳ vọng chất lượng của khách hàng thì rất cao; người lao động lại không thể bỏ ra nhiều thời gian để được đào tạo đúng tiêu chuẩn. Chính vì vậy, đây được coi là một bài toán khó cần được giải quyết trong thời gian tới để người lao động và gia chủ có thể an tâm trong vấn đề công việc gia đình và xã hội.
